حرکات دست ها یکی از کاربردی ترین روش ها برای انتقال بهتر پیام در هر جمع و مکانی است. بدون حرکات دست و البته زبان بدن شما چیزی بیشتر از جملات و کلمات بدون احساس برای انتقال به مخاطب نخواهد داشت. در این مقاله نحوه استفاده از دست ها برای منقل کردن مفاهیم و پیام های مختلف و ارتباط بهتر با مخاطب را به شما کاربران هاو کن یو آموزش خواهیم داد. با ما همراه باشید.

اگر به سخنرانی و فن بیان علاقه مند باشید حتما شنیده یا خوانده اید که متخصصان این امر توصیه کرده اند که هنگام سخنرانی دست ها را نباید زیاد حرکت داد. در عوض باید مخاطبان را بر کلمات متمرکز نمود تا اداها و ژست ها. اما تحقیقات نشان داده اند که استفاده از دست ها و حرکت دادن آنها هنگام سخنرانی  بر مخاطبین بسیار تاثیرگذار است.

در یکی از تحقیقاتی که انجام شده مشخص شده که آن دسته از سخنرانی هایی که بسیار محبوب شدند و فیلم آنها دست به دست می چرخد سخنرانی هایی هستند که سخنران آنها از حرکات دست زیاد و البته به جا استفاده می کند.  برای نمونه، کم بازدیدترین سخنرانی ها در این تحقیق، به طور میانگین از 272 حرکات دست و در پربازدیدترین آنها که 7.4 میلیون بازدیدکننده داشته از 465 حرکات دست استفاده شده است.

وقتی رهبران کاریزماتیک از حرکات دست هنگام سخنرانی استفاده می کنند مغز مخاطب، شاد و خرسند می شود چرا که تاثیر  بیان دو برابر می شود. ولی مشکل اغلب مردم این است که نمی دانند از کدام حرکات مناسب باید  در چه ظرایط و برای چه هدف و منظوری استفاده کنند تا پیام سخنان خود را به مخاطب القا کنند.

 همه ی اینها در حالی است که هنگام سخنرانی در یک جمع اظطراب و استرس روانی برای فکر کردن در مورد کلمات و جملات هم بر سخنران وارد می شود. بنابراین پرسش اینجاست که هنگام سخنرانی از حرکات دست ها به چه صورت باید استفاده و از چه حرکاتی اجتناب کرد؟  در ادامه با ما همراه باشید تا به بررسی این مساله بپردازیم.

 

حرکات دست ها باید توصیفی – بیینی باشند

شاید شنیده باشید که مربیان فن سخنرانی توصیه می کنند هنگام سخنرانی دست های خود را به صورت طبیعی تکان دهید چرا که اگر غیر از این باشد و بخواهید برای حرکات دست خود از قبل برنامه ریزی کنید تمام تمرکزتان بر روی این معطوف خواهد شد که چگونه دست خود را حرکت بدهید  وحرفی که می خواستید بر زبان برانید را فراموش خواهید و شبیه خواننده ای رپ جلوه خواهید نمود.

اما در عین حال نباید از یاد برد که مواردی هم هستند که حرکات از قبل طراحی شده می توانند به کمک سخنران بیایند. مثلا: اگر در مورد چیز کوچکی حرف می زنید انگشت اشاره و شست خود را به هم نزدیک کنید. اگر هم در مورد چیز بزرگی حرف می زنید از بالا بردن دست ها برای نشان دادن چیز بزرگ نترسید. برای اینکه مخاطبین خود را بر روی حرف هایتان میخکوب کنید یک دست را برای توصیف مزایای یک مساله و دستی دیگر را برای تبیین معایب آن نگه دارید.

شما کاربران هاو کن یو مد نظر داشته باشید که هر وقت هم که عددی زیر 5 را بر زبان می رانید بهتر است از انگشتان دست استفاده کنید. اینگونه مخاطبین هم عدد مورد نظر را به یاد خواهد سپرد و حرفتان را باور خواهند کرد. انگار که با ماژیک روی آن کلمه یا عدد را هایلات می کنید.

دستان خود را باز نگه دارید تا مخاطبین به شما اعتماد کنند

این نکته معمولا مورد غفلت قرار می گیرد. بهتر است مخاطبین کف دست های شما را در حالی که آن ها را باز کرده اید ببینند. علت روانی این مساله این است که  شما با این کار انگار به مخاطب می گویید که من اسلحه ای ندارم. دقیقا برای همین است که هنگام تسلیم شدن در برابر پلیس دست ها بالا می روند تا مشخص شود چیزی پنهان نیست. سخنران با این حرکات دست اعتماد مخاطب را جلب می کند و مخاطب می فهمد که سخنران قصد دروغ گویی و آسیب زدن به او را ندارد.

در صورت امکان دست های خود را در نواحی ضربه پذیر قرار دهید

نواحی ضربه پذیر در ورزش بیسبال به مناطق شانه تا کشاله ران گفته می شود. متخصصان فن سخنرانی می گویند قرار دادن دست روی این نواحی از بدن ایده ی خوبی است چون ژست گرفتن در این نواحی طبیعی به نظر می رسد. اما نباید بازوها را خیلی از هم فاصله داد یا بالا برد  چون حواس مخاطب پرت می شود.

با انگشت خود به مخاطب اشاره نکنید

از سوی دیگر باید مواردی را در هنگام سخنرانی به کار نبرید. اشاره کردن با انگشت اشاره بار منفی و خشن و غیردوستانه دارد و خیلی از مخاطبین از این حرکت متنفر هستند. از سوی دیگر برخی از سیاستمداران از حرکتی استفاده می کند که به شست کلینتون “Clinton thumb”  مشهور است.

خیلی از افراد پیدا کردن ژست توصیفی جهت تاکید بر مساله ای کلیدی جایگزین بهتری برای به کار بردن انگشت اشاره است. اما منظور از شست کلینتون چیست؟ وقتی یک سیاستمدار انگشتان خود را مشت می کند و انگشت شست خود را روی مشت خود قرار می دهند که بسیاری از مربیان سخنرانی این حرکت را برای اشاره کردن مناسب تر از حرکت اشاره با انگشت سبابه می دانند. رییس جمهوران آمریکا از جان اف کندی گرفته تا بیل کلینتون از این حرکت استفاده کرده اند.

البته گرچه این ژست می تواند برای بسیاری از سیاستمداران مفید باشد اما برخی از متخصصان استفاده از آن را برای همه چندان موثر و تاثیرگذار نمی دانند. مدیر عاملان شرکت ها برخی اوقات از این ژست استفاده می کنند. اما این ژست بیشتر برای کسانی است که می خواهند وارد دنیای سیاست و کاخ سفید شوند و رای جمع کنند. اما در مهامانی ها و دور همی های  معمولی به ندرت از این ژست استفاده می شود.

وفتی نمی دانید چه کار باید بکنید برای لحظاتی دست های خود را کنار بدنتان قرار دهید

هر چقدر هم که آماده باشید هنگام سخنرانی ممکن است لحظاتی پیش بیاید که کاری را که نباید انجام دهید مرتکب شوید. شاید پنج دقیقه آخر را به اشاره کردن با انگشت یا چیزی نظیر این گذرانده باشید. متخصصان می گویند وقتی این اتفاق رخ داد دست های خود را بیندازید و کنارتان نگه دارید. اما فقط برای چند لحظه این کار را بکنید.

توجه مخاطب را به جاهای نامربوط سوق ندهید

در اینجا هم مانند همه جاها اصل تعادل را باید رعایت کنید. سخنرانانی که مدت زمان زیادی انگشتان قفل کرده ی خود را در اطراف ناحیه تناسلی خود نگه می دارند – آن هم اغلب برای اینکه نمی دانند چه کار باید بکنند – نا خودآگاه حواس مخاطب را به جاهای نامربوط سوق می دهند. علاوه بر این، باعث می شوند دست هایشان بی حرکت بماند و نتوانند از آن به شیوه های موثر استفاده کنند.

مثل رهبران ارکستر دست هایتان را تکان ندهید

افرادی که سخنرانی های عالی را می نویسند حواسشان هست که طول جمله ها را با تن صدا و حجم کلمات ترکیب کنند. همین کار را باید با دست ها هم انجام داد و مثلا از تکان دادن دست ها در هوا (انگار که دارید چیزی را برش می دهید) بیش از یکی دو دقیقه اجتناب کنید. خلاصه جان کلام این است که از انجام هر حرکت تکراری هنگام سخنرانی اجتناب کنید چون مخاطب کسل می شود و حوصله اش سر می رود. به ویژه زنان باید حواسشان جمع باشد و از انجام حرکات تکراری و تن صدای یکنواخت اجتناب کنند چون پس از مدتی اینگونه به نظر می رسد که چیز جدیدی برای گفتن ندارند.

در دست خود چیزی قرار ندهید

معمولا سخنرانان ناشی چیزی شبیه خودکار را در دست می گیرند و بعد از تمام شدن حرف هایشان نمی فهمد که طی این مدت مدام داشتند نوک خودکار را داخل و بیرون می داده اند. برخی دیگر هم کاغذهایی که در دست دارند را مرتب می کنند یا انگشت شست خود را روی میز می کوبند. اینها همه نشان از بی قراری دارد و باعث پرت شدن خواص مخاطب می شود و سخنران ناشی هم مضطرب به نظر خواهد رسید. برای همین توصیه می شود که هنگام سخنرانی در دستان خود چیزی قرار ندهید.

اگر پشت تریبون قرار گرفتید دستانتان روی میز یا تریبون قرار دهید

برخی از افراد با قرار گرفتن پشت میز و تریبون حس امنیت بیشتری می کنند اما برخی دیگر با تریبون و میز مشکل دارند. برخی از سخنرانان در زیر میز حرکات پنهانی انجام می دهند تا اضطراب و استرس خود را پنهان کنند و مخاطب هم نفهمد. در حالیکه مخاطب باید دست ها را ببیند. بنابراین یا دست های خود را محکم روی میز یا تریبون قرار دهید یا از ژست هایی استفاده کنید که مخاطب آنها را ببیند. پنهان کردن دست هایتان اصلا فکر خوبی نیست.

دور “دست های عنکبوتی” خط قرمز بکشید

صدر اعظم آلمان، آنگلا مرکل یک حرکت منحصر به فرد در هنگام سخنرانی ها استفاده می کند که خیلی بازتاب پیدا کرده و حتی روی یک بیلبورد تبلیغاتی بزرگ هم تصویر آن نقش بسته است. او دستان خود را مقابل نیم تنه ی خود نگه می دارد و سرانگشتان خود را روی هم قرار می دهد طوری که ذستانش شکل الماس می شود. این حرکت مخصوص آنگلا مرکل است اما دیگران نباید از آن استفاده کنند. معمولا لمس سرانگشتان یا به قول یکی از متخصصان “دستان عنکبوتی” اینجور وانمود می کند که سخنرانی راحت نیست و حواس مخاطب هم پرت می شود.