چگونه یک کلاچ را عوض کنیم؟ چه زمانی باید دیسک و صفحه کلاچ را تعویض کنیم یا نشانه های پایان عمر صفحه کلاچ چیست؟ اگر از خودرو استفاده می کنید احتمالا در بازدید ها و مراجعه به تعمیرگاه شنیده اید که گفته می شود باید صفحه کلاچ تعویض گردد یا دچار نقص شده است. در این مقاله به شما آموزش می دهیم که چگونه می توانید این صفحه کلاچ را خودتان به راحتی تعویض کنید. با ما همراه باشید.
اگر با سیستم خودرو آشنایی ندارید باید بدانید که در واقع کلاچ وظیفه اش در انتقال قدرت خودروست. زمانی که شما می خواهید دنده عوض کنید این تغییر نیرو اگر به یکباره انجام گیرد مشکلات فراوانی را به دنبال خواهد داشت که با کلاچ گرفتن این انتقال نیرو و کار قطع و وصل آن در دنده جدید انجام می گیرد.
چه زمانی صفحه کلاچ عوض کنیم
این مورد کاملا بسته به خودرو، راننده، محل تردد خودرو و البته موارد دیگر دارد.
- به عنوان مثال یک راننده تازه کار مطمئنا تا زمانی که در رانندگی حرفه ای شود به سرعت از عمر صفحه کلاچ خواهد کاست. چرا که مدام به واسطه تازه کار بودن به صورت نیم کلاچ رانندگی خواهد کرد و یا به خوبی کار تعویض دنده و درگیر کردن آن در آغاز حرکت را انجام نمی دهد
- به صورت معمول برای هر خودرو پس از 50 الی 70 هزار کلیومتر بسته به نوع رانندگی نیاز به تعویض یا حداقل بررسی دیسک و صفحه و یا صفحه کلاچ است.
- طبیعتا هر چقدر در رانندگی کار تعویض دنده ( رانندگی در ترافیک و داخل شهر) بیشتر باشد عمر صفحه کلاچ هم زودتر به پایان می رسد
- رانندگان برون شهری به واسطه کمتر دنده عوض کردن، معمولا دیرتر نیاز به تعویض صفحه کلاچ دارند.
روش های تست صفحه کلاچ
تست صفحه کلاچ یا اینکه از کجا بفهمیم صفحه کلاچ ضعیف شده است متفاوت هستند که در بین مکانیک ها و یا تعمیرکاران به کار گرفته می شوند. در ادامه برخی از موارد را با شما مرور می کنیم.
استفاده از دنده دو برای تست صفحه کلاچ
برای تست کردن صفحه کلاچ یه روش مرسوم استفاده از دنده دو است. به این صورت که خودرو را در دنده دو قرار داده و پا را از روی کلاچ بردارید. اگر خودرو بدون خاموش شدن حرکت کرد این یعنی اینکه عمر صفحه کلاچ به پایان رسده است. اما در صورتی که خودرو بعد از برداشتن پا، تکان خورد و خاموش شد این یعنی هنوز صفحه کلاچ قابل استفاده است.
زیاد گاز خوردن خودرو
اگر در رانندگی احساس می کنید خودرو زیاد گاز می خورد ولی متناسب با گازی که می خورد همانند قبل سرعت نمی گیرد و شتاب ندارد احتمالا مشکل از صفحه کلاچ است که باید به آن رسیدگی کنید و سراغ تعمیرکار بروید.
تعدد در تعویض دنده در سربالایی
اگر در سربالایی های معمول احساس می کنید مدام نیاز به تعویض دنده به دنده های سنگین تر دارید یا در سربالایی ها باید خیلی گاز دهید شاید یکی از دلایل پایان عمو دیسک و صفحه یا صفحه کلاچ باشد.
بد جا رفتن دنده ها
گاهی اوقات بد جا رفتن دنده ها همراه با سر و صدای زیاد مخصوصا دنده یک و یا عقب می تواند نشانه ای باشد از اینکه باید به فکر تعویض صفحه کلاچ باشید
پس همانطور که گفتیم برای یک کلاچ مشکلات زیادی ممکن است پیش بیاید. یا اینکه کلاچ بکسواد می کند و درگیر نمی شود و یا اینکه با وجود درگیر شدن به علت فرسایش و تخریب مکانیکی نیاز به تعویض پیدا می کند.
هزینه خدمات
اگر تعویض کلاچ در تعمیرگاه صورت بگیرد هزینه‌ی دستمزد بیشتر از هزینه‌ی قطعات می‌شود. جعبه کلاچ شامل دیسک، صفحه فشار و یاتاقان است و برای هر خودرو هزینه تعویض متغییر است. و این هزینه برای ماشین‌های سنگین بیشتر است. هزینه‌های دستمزد متفاوت است و بسته به چرخ جلو یا عقب نیز تغییر می کند.
راهنمای تعویض صفحه کلاچ
این مقاله به شما تعویض یک کلاچ معمولی را آموزش می دهد و اگر تفاوت‌ها اندک باشد می توانید نتایج مطلوبی به دست آورید. کلاچ از آزبست ساخته می‌شود. پس قبل از برداشتن دیسک کلاچ از ماسک استفاده شود. دستکش و عینک محافظ وسایل مناسبی هستند. این چند کار باید قبل از جایگزین شدن کلاچ اجرا شوند.
- اتومبیل با جک بلند شود و ثابت شود
- خارج کردن سیستم اگزوز (برخی مدل‌ها)
- خارج کردن دیسک‌گردان (چرخ دنده‌ی عقب)
- خارج کردن محور CV (چرخ دنده‌ی جلویی)
- خارج کردن گیربکس دستی
کلاچ را خارج کنید
زمانی که موارد فوق انجام شدند، زمان بازرسی و خروج صفحه فشار کلاچ است. تصویر زیر زمانی که گیربکس برداشته شده را نشان می‌دهد که کلاچ روی فلای ویل در پشت موتور نصب شده‌است. این بخش نیز با آزبست ساخته شده، بنابراین ماسک هوا توصیه می‌شود.
در بیشتر موارد صفحه فشار بر روی فلای ویل با پیچ ۱۰ ، ۱۳ یا ۱۴ mm محکم می شود. زمانی که شروع به باز کردن پیچ‌ها کردید، فلای ویل می‌خواهد حرکت کند و موتور را بچرخاند، بنابرین باید پیچ‌ها را با استفاده از اهرم به سمت داخل یا خارج از فلای ویل باز کنید. آچار ضربه‌ای تفنگی نیز برای این کار خوب عمل می‌کند. همه پیچ‌ها را فورا باز نکنید چون صفحه فشار دیسک کلاچ را نگه می‌دارد که ممکن است سنگین باشد و باعث آسیب شود. وقتی آخرین پیچ باز می شود، شخص دیگری باید صفحه فشار و دیسک را نگه دارد. وقتی پیچ‌ها را باز می‌کنید صفحه فشار به سمت خارج فلای ویل شروع به حرکت می‌کند.
وقتی آخرین پیچ ها باز می شوند، دستتان را روی دیسک و صفحه نگه دارید تا این قسمت‌ها را کنترل کنید. با یک انگشت دیسک را نگه دارید. این یک روش خوب برای نگه داشتن دیسک بر روی صفحه فشار است.
هنگامی که پیچ‌ها را باز کردید، ممکن است هنوز صفحه فشار با ۳ تا پرچ تراز کننده یا بیشتر بر روی فلای ویل، تصب باشد. به آرامی صفحه فشار را با استفاده از پیچ‌گوشتی استاندارد تا زمانی که از فلای ویل آزاد شود، حرکت بدهید.
پوشش کلاچ را بازرسی کنید
دیسک کلاچ بخشی است که بیشتر شبیه به یک پد ترمز است، در حقیقت در هر دو طرف دیسک کلاچ مواد پد ترمز با پرچ وصل شده‌است. در واقع این آستر به پرچ ها اجازه می‌دهد تا به فلای ویل یا صفحه فشار متصل شوند که باعث بکسواد کلاچ می‌شود.
فلای ویل را بررسی کنید
سطح اتصالات کلاچ و فلای ویل اکنون در معرض دید قرار خواهد گرفت. دنبال حرارت های شدید، نقاط داغ و ترک‌های داغ باشید که نشان می دهد کلاچ برای مدت زمانی طولانی لیز می خورد و نیاز به تعویض فلای ویل است. زیر فلای ویل چیزی شبیه به یک الگوی پوشش معمولی است و می‌تواند دوباره ماشین کاری شده باشد که باید هر زمان که کلاچ را سرویس می‌کنید انجام شود. اگر زمانی که کلاچ جدید نصب شود این مرحله حذف شود، وقتی پدال گاز آزاد می‌شود صدای پچ پچ می دهد و این کار باید مجددا انجام شود.
تعویض بلبرینگ
در چرخ عقب و برخی ماشین ها چرخ جلو، کلاچ یک بلبرینگ دارد که برای پشتیبانی از شفت ورودی گیربکس دنده‌ی دستی طراحی شده‌است. اگر این بلبرینگ قفل باشد یا فرسوده شده باشد، باعث می شود کلاچ درگیر نشود. بلبرینگ باید در طول سرویس کلاچ تعویض شود.
کلاچ جدید را منطبق کنید
کلاچ قدیمی را در کنار کلاچ جدید روی یک میز قرار دهید. قطر دیسک و سطح ماده کلاچ را بررسی کنید. همچنین با کنار هم قرار دادن آن ها به ارتفاع صفحه فشار نگاه کنید، آن‌ها باید نسبتا نزدیک باشند. اگر هنگام تعویض کلاچ تفاوت کلاچ قدیمی و جدید زیاد باشد، بطوریکه کلاچ یا آزاد نشود و یا درگیر نشود، این مساله مشکل بوجود می‌آورد.
قبل از نصب دیسک کلاچ بر روی فلای ویل، آن را روی شفت ورودی گیربکس فیت کنید. باید با مقاومت کمی بر روی شفت حرکت کند. این کار خیلی کمک می کند که هنگام نصب مجدد شفت گیربکس مشکلی پیش نیاید.
نصب کلاچ جدید
این بخش بسیار مهم است! دیسک کلاچ می‌تواند روی سمت صفحه فشار در هر دو جهت حرکت کند اما تنها یک جهت صحیح است. قسمتی از دیسکی که بیرون آمده است باید به سمت صفحه فشار برود یا کلاچ آزاد نشود پس مهم است که دیسک را در جهت درست نصب کنید. همچنین مهم است که قبل از نصب از پاک‌کننده ترمز برای پاک کردن گریس و کثیفی از روی سطوح تماس فلای ویل و صفحه‌ی فشار استفاده کنید.
به آرامی دیسک کلاچ جدید و صفحه فشار را روی پرچ‌های تراز فلای ویلی که تازه روکش شده قرار دهید و پیچ‌ها را با دست سفت کنید. پیچ های صفحه فشار را کمی رها کنید تا صفحه فشار بتواند به اطراف حرکت کند. این کار به این دلیل است که بتوانید ابزار تراز کلاچ که در کیت کلاچ موجود است را وارد کنید.
ابزار تراز کلاچ که در جعبه تعویض کلاچ است را پیدا کنید. نیاز است که دیسک کلاچ را با بلبرینگ تنظیم کنید تا گیربکس بتواند به راحتی نصب شود.
با آزاد کردن دیسک کلاچ، ابزار تراز کلاچ را در دیسک کلاچ و بلبرینگ نصب کنید. پیچ‌ها را کمی بیشتر سفت کنید تا دیسک را در جای خود نگه دارد و ابزار را در مسیری دایره‌ای حرکت دهید. این کار باعث می شود در تمام جهات مقاومت کند. شما می‌خواهید یک نقطه مرکزی خوب پیدا کنید. این بدان معنی است که دیسک در وسط صفحه فشار قرار دارد.
با استفاده از ضامن چرخ دنده صفحه فشار را به طور مساوی و به آرامی در الگوی ستونی محکم کنید. هیچ پیچی را محکم نکنید و از ابزار بادی استفاده نکنید. این کار صفحه فشار را خم می‌کند و باعث می‌شود کلاچ درگیر نشود. چند مرتبه به آرامی در اطراف صفحه فشار به این روش عمل کنید تا کاملا سفت شود. توجه کنید که میله‌های صفحه فشار به سمت داخل حرکت می‌کنند و پیچ ها را محکم کنید. این کار را تا جایی که ممکن است ادامه دهید.
اگر این مرحله به درستی انجام نشود، کلاچ به درستی آزاد نخواهد شد و می‌تواند باعث خرابی شود. سفت کردن پیچ‌ها که بسته به ویژگی‌های گشتاور کارخانه، معمولا بین ۲۵ تا ۳۰ فوت پوند است را تکمیل کنید. دوباره فلای ویل را امتحان کنید قطعه را به سمت داخلی محکم کنید.
ابزار همترازی کلاچ را خارج کرده و تمام پیچ های نصب را بررسی کنید.
یاتاقان کلاچ را تعویض کنید
یاتاقان کلاچ برای هل دادن میله های صفحه فشار به سمت داخل جهت آزاد کردن کلاچ طراحی شده‌است. وقتی این میله ها بیرون می آیند و یا بدون هیچ فشاری بر روی آن‌ها، کلاچ درگیر می‌شود. به شدت توصیه می‌شود هنگام جایگزین کردن کلاچ، یاتاقان کلاچ تعویض شود چون نرخ شکست بالایی دارد. برخی یاتاقان ها به سیلندر کلاچ می‌چسبند که باید جایگزین شوند.
تعویض و تنظیم کلاچ
هنگامی که گیربکس دوباره نصب شد، به کندی روی پدال گاز فشار بیاورید تا زمانی که کارکرد پدال نرمال شود. در این فرآیند روغن کلاچ (روغن ترمز) را بازبینی و اضافه کنید. بعد از تعمیر موتور موتور را روشن کنید و پدال کلاچ را به طور کامل فشار دهید تا گیربکس از طریق دنده عمل کند. طبیعی است که در حالتی که کلاچ در حالت «عادی شدن» است این عملیات کمی سخت است. ویژگی‌های حرکت نرمال باید پس از چند مایل دوباره نمایان شوند.
ویدئوی آموزشی این مقاله را می توانید در زیر مشاهده کنید
مقالات مکمل:
برای ارسال دیدگاه خود، ابتدا وارد حساب کاربری خود شوید.
ورود