هدف گذاری و  تعیین هدف یک روش مفید برای ایجاد شغل موردنظر شماست. از طریق تعیین اهداف و ایجاد یک نقشه راه شفاف برای رسیدن به هدف موردنظرتان، می‌توانید تصمیم بگیرید که چگونه زمان و منابعتان را برای پیشرفت کردن به کار بگیرید. بدون هدف، تعیین نحوه رسیدن به یک شغل مشخص، ترفیع یا دیگر نقاط عطفی که می‌خواهید به آن‌ها برسید دشوار خواهد بود.

وقتی هدفی را برای خودتان تعیین می‌کنید، باید تمامی مراحل لازم برای موفقیت را در نظر بگیرید. می‌توانید از چارچوبی به نام اهداف اسمارت (SMART) استفاده کنید. در این مقاله، هاو کن یو نحوه کار اهداف اسمارت را به همراه چند نکته و مثال برایتان آورده تا در راستای تلاش‌هایتان برای تعیین هدف کمکی به شما کرده باشد.

هدف اسمارت چیست؟

یک هدف اسمارت هدفی است که با دقت برنامه‌ریزی‌شده، شفاف است و قابل‌پیگیری کردن است. اسمارت مخفف عبارات خاص (specific)، قابل­اندازه­گیری (measurable)، قابل‌دستیابی (achievable)، مرتبط (relevant) و مبتنی بر زمان (time based) است.

خاص بودن (specific)

در مورد آنچه می‌خواهید به آن برسید تا حد ممکن مشخص و شفاف باشید. به‌عنوان‌مثال، به‌جای اینکه بگویید «می‌خواهم یک مدیر شوم» می‌توانید بگویید «می‌خواهم موقعیتی را به دست بیاورم که یک تیم توسعه را برای یک شرکت فناوری استارتاپی مدیریت کند». هرچه هدفتان را محدودتر کنید بهتر می‌توانید گام‌های لازم برای رسیدن به آن را درک کنید.

قابل‌اندازه‌گیری (measurable)

چه شواهدی ثابت می‌کند که شما در رسیدن به هدفتان پیشرفت کرده‌اید؟ به‌عنوان‌مثال، اگر هدف شما کسب منصب مدیریت یک تیم توسعه برای شرکت فناوری استارتاپی است، می‌توانید پیشرفتتان را با تعداد موقعیت‌های مدیریتی که برای آن‌ها درخواست داده‌اید و تعداد مصاحبه‌هایی که انجام داده‌اید اندازه‌گیری کنید. تعیین مراحل مهم در طول مسیر به شما این موقعیت را می‌دهد که در صورت لزوم ارزیابی مجدد و اصلاح مسیر را انجام دهید. وقتی به یکی از مراحل مهم مشخص‌شده رسیدید یادتان باشد که به خودتان پاداشی کوچک اما معنی‌دار بدهید

قابل‌دستیابی (achievable)

آیا یک هدف دست‌یافتنی تعیین کرده‌اید؟ تعیین هدفی که به‌طور منطقی بتوانید در یک چهارچوب زمانی خاص به آن برسید به شما کمک می‌کند که متمرکز و باانگیزه باقی بمانید. در مثال بالا برای رسیدن به شغل مدیریت تیم توسعه باید اعتبارات، تجربه و مهارت‌های لازم برای کسب آن منصب مدیریتی را بدانید. قبل از اینکه در راستای رسیدن به این هدف شروع به کارکنید، ببینید که آیا این هدف چیزی است که بتوانید اکنون به دست بیاورید، یا اینکه گام‌های مقدماتی دیگری هست که باید برای آمادگی بیشتر بردارید.

مرتبط (relevant)

وقتی اهدافی را برای خودتان تعیین می‌کنید، توجه کنید که آیا این اهداف مرتبط هستند یا نه. هر یک از اهداف شما باید با ارزش‌هایتان و اهداف بلندمدت و بزرگ‌ترتان مطابقت داشته باشد. اگر هدفی در جهت هدف‌های وسیع‌ترتان کار نمی‌کند، باید مجدداً به آن فکر کنید. از خودتان بپرسید آیا این هدف برایتان مهم است، رسیدن به آن چگونه می‌تواند به شما کمک کند و چگونه به اهداف بلندمدت‌تر شما کمک می‌کند.

مبتنی بر زمان (time based)

چارچوب زمانی هدف شما چیست؟ یک تاریخ پایان می‌تواند به شما انگیزه دهد و به اولویت‌بندی شما کمک کند. به‌عنوان‌مثال اگر هدفتان کسب ارتقاء شغلی به مقام بالاتر است، می‌توانید ۶ ماه به خودتان زمان دهید. اگر در آن چارچوب زمانی به هدفتان نرسیده‌اید، زمانی را به بررسی علت آن اختصاص دهید. ممکن است چارچوب زمانی‌تان واقع‌بینانه نبوده، ممکن است در مسیرهای غیرمنتظره قرارگرفته باشید یا ممکن است هدفتان قابل‌دستیابی نبوده باشد.

چرا باید از اهداف اسمارت استفاده کنم؟

استفاده از چهارچوب هدف اسمارت مرزهایی را تعیین می‌کند و گام‌هایی که باید برداشته شود، منابعی که برای رسیدن به آنجا لازم است و مراحل مهمی که پیشرفت شما در طول مسیر را نشان می‌دهد را تعریف می‌کند. با استفاده از اهداف اسمارت احتمال رسیدن شما به هدفتان به‌صورت مؤثر و کارآمد افزایش پیدا می‌کند

در اینجا نمونه‌هایی از مزیت اهداف اسمارت برای افرادی در موقعیت‌های مختلف آورده شده است.

  • لارا دوست دارد شغلش را از پشتیبان مشتری به طراح تغییر دهد.
  • آوی می‌داند که هدفش تبدیل‌شدن به مدیر و فروش است اما مطمئن نیست از کجا شروع کند.
  • تونی می‌خواهد در صنعت مراقبت‌های بهداشتی شغلی پیدا کند اما تجربه صنعتی ندارد.

نمونه‌هایی از هدف اسمارت


در اینجا دو نمونه از هدف اسمارت آورده شده:

مثال ۱

من سه ماه بعد از فارغ‌التحصیلی با مدرک لیسانس، شغلی را به‌عنوان معلم ریاضی در یک دبیرستان به دست خواهم آورد.

خاص بودن: هدف تبدیل‌شدن به یک معلم ریاضی دبیرستان به‌خوبی تعریف‌شده است

قابل‌اندازه‌گیری: موفقیت را می‌توان با استفاده از تعداد درخواست‌ها مصاحبه‌ها و پیشنهادهای شغلی سنجید.

قابل‌دستیابی: تعیین‌کننده­ی هدف درجه مناسبی را برای شغل خواهد داشت.

مرتبط: تعیین‌کننده­ی هدف برنامه‌ریزی می‌کند که بعد از دریافت مدرکی درزمینه­ی آموزش، در صنعت آموزش‌وپرورش شغلی را به دست بیاورد.

مبتنی بر زمان: تعیین‌کننده­ی هدف مهلتی را برای رسیدن به هدفش طی سه ماه پس از فارغ‌التحصیلی تعیین کرده است.

مثال ۲

با تکمیل واحدهای آموزشی موردنیاز طی سه ماه و درخواست برای ایفای نقش در انتهای سه‌ماهه بعدی ارتقای شغلی به‌عنوان نماینده خدمات فروش ارشد را دریافت خواهم کرد.

خاص بودن: تعیین‌کننده­ی هدف، هدف ارتقاء نماینده ارشد خدمات فروش را به‌طور شفاف تعیین کرده است.

قابل‌اندازه‌گیری: موفقیت می‌تواند با تکمیل واحد آموزشی پر کردن فرم درخواست و به دست آوردن ارتقاء شغلی سنجیده شود.

قابل‌دسترسی: تعیین‌کننده­ی هدف، آموزش لازم برای به دست آوردن ارتقاء شغلی را انجام خواهد داد.

مرتبط: تعیین‌کننده­ی هدف بعد از به اتمام رساندن واحدهای آموزشی برای درخواست ارتقا برنامه‌ریزی می‌کند.

مبنای زمانی: تعیین‌کننده­ی هدف مهلتی را برای رسیدن به هدفش در پایان سه‌ماهه شغلی بعدی تعیین کرده است.

تعیین اهداف اسمارت می‌تواند به شما کمک کند تا در شغلتان پیشرفت کنید و به موفقیتی که موردنظرتان است برسید درحالی‌که اهداف می‌توانند چالش‌برانگیز باشند، اما استفاده از چهارچوب اسمارت می‌تواند قبل از شروع فرایند را سازمان‌دهی کرده و ساختاری را فراهم کند.

منبع: