در این مقاله از هاوکن‌یو قصد داریم به بررسی یکی از پر‌مصرف‌ترین موادغذایی در جهان بپردازیم و آن چیزی نیست جز شیر. بله یکی از نوشیدنی‌هایی که فراورده‌های لبنی زیاد و متنوعی از آن تولید می‌شود اما متاسفانه سرانه مصرف آن در ایران از سرانه مصرف جهانی پایین‌تر است. همانطور که می‌دانید شیر از جمله نوشیدنی‌هایی است که هرچقدر آب به آن اضافه شود، مشخص نمی‌شود. پس چگونه شیر خالص را از ناخالص و تقلبی تشخیص دهیم؟

بعد از بررسی این موضوع به سراغ بررسی نحوه تشخیص شیر سالم را از شیر فاسد و ترش شده رفته و درنهایت به بیان چندین نکته کلیدی در نگهداری صحیح از انواع مختلف شیر می‌پردازیم.

امروزه صحبت‌های بسیاری در رابطه با مخلوط کردن شیرهای پاستوریزه با آب برای تقلب و البته افزایش حجم شیرهای تولیدی به گوش می ‌رسد. از این رو بر آن شدیم تا علاوه بر بیان ۲ روش ساده در تشخیص درجه خلوص شیر، نکات مهم و جالب دیگری در رابطه با نگهداری و مصرف شیر به شما ارائه دهیم.

وسایل و مواد نیاز

  1. یک عدد سوزن
  2. حرارت
  3. شیر مورد آزمایش
  4. یک ظرف

مراحل تشخیص شیر خالص


تشخیص شیر خالص با استفاده از سوزن

این روش که روش اول برای تشخیص شیر خالص است بسیار ساده و کاربردی است. در بسیاری از لبنه فروشی‌های قدیمی برای تست این موضوع که آیا شیر با آب مخلوط شده است یا خیر، این روش مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ابتدا یک سوزن را انتخاب و پس از شستن، آن رو روی شعله و یا حرارت گرفته تا میکروب‌های آن از بین رفته و استریل شود. سپس سوزن را در داخل شیر فرو برده و بیرون آورید.

اگر زمانی که سوزن را از داخل شیر بیرون آوردید قطره‌ی شیر به انتهای سوزن باقی بماند یا حداقل پس از مدتی این قطره از سوزن جدا شود، می‌توان گفت شیر خالص است. اما اگر قطرات شیر بلافاصله از سوزن بیافتند و اثری از شیر و قطرات آن روی سوزن باقی نماند آنگاه می‌توان ادعا کرد شیر رقیق و با آب مخلوط شده است.

تشخیص شیر خالص با استفاده از سرشیر

این روش نیز بسیار شبیه به روش قبلی است و بسیاری از لبنیاتی‌ها و کسانی که با محصولات لبنی در گذشته سروکار داشته‌اند از این روش برای تشخیص شیرخالص از رقیق شده استفاده می‌کردند.

در این روش کافی است شیر را که کمی گرم کرده سپس در ظرفی ریخته و اجازه دهید سرد شود. پس از مدتی به صورت معمول روی شیر بسته شده و اصطلاحا می‌گویند سرشیر تشکیل شده است. در این حالت سرشیر را از روی شیر بردارید.

اگر همچون آزمایش قبل شیر به سر‌شیر چسبیده باقی بماند، می‌توان گفت شیر خالص است. اما اگر عکس آن اتفاق بیافتد شیر با آب مخلوط شده است.


چگونه کیفیت شیر را تشخیص دهیم؟ (انواع شیر و هرآنچه باید در مورد آن بدانید)


طعم، مزه و رنگ شیر

شیر خالص

شیر خالص و تازه معمولا دارای طعم و مزه‌ای خاص و البته رنگی سفید مایل به زرد است. و حتما پس از مدتی حرارت دیدن سرشیر می‌بندد.

اگر هنگام مصرف شیر با مزه‌های شوری و ترشی برخورد کردید آنگاه باید به تازگی و خلوص آن شک کنید.

تشخیص شیر فاسد و ترش شده از شیر تازه

شیر خالص

برای اینکه متوجه ترش یا فاسد شدن شیر شوید دو راه پیش رو دارید.

  1. ابتدا شیر را کمی بجوشانید اگر شیر بر اثر جوشیدن لخته شد و لایه‌های متفاوتی روی آن ایجاد شود، آنگاه باید بدانید که شیر قابل مصرف نیست و فاسد شده است.
  2. راه دوم این است که در صورت در دسترس بودن الکل صنعتی، مقداری از آن را در مقداری از شیر بریزید. اگر شیر تغییری نکرد آن شیر سالم است اما اگر برید و از هم جدا شد قابل مصرف نیست.

نکات کلیدی در نگهداری شیر


  • شیر را در ظروف شیشه‌ای و شفاف نگهداری نکنید. چرا که شیر خیلی راحت با قرار گرفتن در مجاورت نور و جذب آن مزه خود را طی فرایند شیمیایی‌ایی که در درون شیر رخ می‌دهد، از دست می‌دهد. هرچند این شیر قابل مصرف است اما مزه خوبی نخواهد داشت.
  • شیر را در درب یخچال نگهداری نکنید. سعی کنید آن را در طبقه وسط یخچال نگهداری کنید چرا که به سبب باز و بسته شدن زیاد درب یخچال، حرارت آن زیاد تغییر می‌کند و ممکن است به فساد زودتر از موعود شیر بی‌انجامد.
  • شیرهای پاستوریزه را نجوشانید. اگر خواستید می‌توانید آن‌ها را کمی ولرم کنید ولی ترجیحا همان سرد مصرف کنید.
  • شیرهای خام و غیر پاستوریزه را حتما قبل از مصرف بجوشانید.
  • تاریخ تولید و انقضای شیر نمی‌تواند مهر تاییدی بر سلامت شیر باشد. و چنانچه در دمای مناسب نگهداری نشوند می‌توانند خیلی زود فاسد شوند.
  • اگر هنگام جوشاندن شیر، آن را سوزاندید و مزه سوختگی گرفت، ظرف آن را داخل آب سرد قرار داده و مقداری نمک داخل آن بریزید تا مزه و بوی سوختگی شیر از بین برود.
  • برای اینکه شیر شما سر نرود قسمت بالایی و دور تا دور ظرف را با کمی روغن یا کره چرب کنید. این کار مانع از سر رفتن شیر می‌شود.
منبع: